FP&A là gì? Chuyên gia FP&A làm gì để thăng tiến trong nghề nghiệp

Định nghĩa FP&A

FP&A là viết tắt của “Financial Planning and Analysis”, nghĩa là “Lập kế hoạch và phân tích tài chính” trong tiếng Việt. Đây là một lĩnh vực trong quản lý tài chính tập trung vào việc lập kế hoạch ngân sách, phân tích hiệu suất tài chính, và dự báo tài chính cho tổ chức hoặc doanh nghiệp. Các chuyên gia FP&A thường giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về tình hình tài chính của mình, dự đoán các xu hướng tài chính tương lai, và đưa ra các khuyến nghị để hỗ trợ quyết định quản lý.

Công việc của FP&A có thể bao gồm:

• Lập kế hoạch và dự báo ngân sách.
• Phân tích các chỉ số tài chính và hiệu suất.
• Xây dựng mô hình tài chính để dự đoán các kịch bản khác nhau.
• Hỗ trợ các bộ phận khác trong việc đưa ra quyết định tài chính.
• Đánh giá các rủi ro tài chính và cơ hội đầu tư.

FP&A là một phần quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và bền vững.

Để thăng tiến trong lĩnh vực FP&A (Financial Planning and Analysis), chuyên gia cần tập trung vào một số lĩnh vực chính:

1. Nâng cao Kỹ Năng Chuyên Môn:

• Học Tập Liên Tục: Luôn cập nhật kiến thức về các xu hướng tài chính, công nghệ mới và các công cụ phân tích. Tham gia các khóa học, chứng chỉ chuyên môn như CFA (Chartered Financial Analyst) hoặc CMA (Certified Management Accountant) có thể hữu ích.
• Sử Dụng Công Cụ Phân Tích: Thành thạo các phần mềm tài chính và phân tích dữ liệu như Excel, Power BI, hoặc các hệ thống ERP (Enterprise Resource Planning).

2. Phát Triển Kỹ Năng Phân Tích và Lập Kế Hoạch:

• Kỹ Năng Phân Tích Sâu Rộng: Có khả năng phân tích dữ liệu tài chính, nhận diện các mô hình và xu hướng, và đưa ra các dự đoán chính xác.
• Lập Kế Hoạch Chiến Lược: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính của doanh nghiệp và có khả năng xây dựng các kế hoạch và dự báo chính xác.

3. Tăng Cường Kỹ Năng Giao Tiếp:

• Giao Tiếp Hiệu Quả: Có khả năng truyền đạt thông tin tài chính một cách rõ ràng và dễ hiểu cho các bên liên quan không chuyên về tài chính.
• Trình Bày và Thuyết Phục: Kỹ năng trình bày dữ liệu và khuyến nghị một cách thuyết phục là rất quan trọng trong việc hỗ trợ quyết định quản lý.

4. Xây Dựng Mối Quan Hệ Mạng Lưới:

• Hợp Tác Liên Bộ Phận: Làm việc chặt chẽ với các bộ phận khác trong tổ chức như kế toán, marketing, và bán hàng để hiểu rõ nhu cầu và mục tiêu của họ.
• Mở Rộng Mối Quan Hệ: Tham gia các sự kiện ngành, hội thảo và kết nối với các chuyên gia FP&A khác để học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm.

5. Thể Hiện Khả Năng Lãnh Đạo:

• Dẫn Dắt Dự Án:Tự tin dẫn dắt các dự án tài chính và cải tiến quy trình làm việc.
• Đào Tạo và Phát Triển Đội Nhóm:** Hỗ trợ và hướng dẫn các thành viên trong nhóm để xây dựng một đội ngũ mạnh mẽ và hiệu quả.

6. Tập Trung vào Kết Quả:

• Đo Lường Hiệu Suất: Luôn tập trung vào việc đạt được các mục tiêu tài chính và phân tích kết quả để cải thiện liên tục.
• Đưa Ra Giải Pháp: Tìm kiếm và đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện hiệu quả tài chính và tối ưu hóa quy trình.

Bằng cách đầu tư vào các lĩnh vực này, chuyên gia FP&A có thể tạo ra giá trị lớn hơn cho tổ chức và tạo nền tảng vững chắc để thăng tiến trong sự nghiệp.

Để trở thành chuyên gia FP&A (Financial Planning and Analysis), có một số bằng cấp và chứng chỉ có thể hỗ trợ bạn trong việc phát triển sự nghiệp. Dưới đây là các bằng cấp và chứng chỉ hữu ích mà bạn có thể cân nhắc:

Bằng Cấp Đại Học

• Cử Nhân Kế Toán hoặc Tài Chính: Bằng cử nhân trong các lĩnh vực như kế toán, tài chính, kinh doanh hoặc quản trị kinh doanh thường là nền tảng quan trọng. Nó cung cấp kiến thức cơ bản về các nguyên tắc tài chính và kế toán.
• Cử Nhân Kinh Tế: Một bằng cử nhân về kinh tế cũng có thể hữu ích, vì nó giúp bạn hiểu sâu về các yếu tố kinh tế ảnh hưởng đến tài chính doanh nghiệp.

Bằng Cấp Cao Học

• Thạc Sĩ Tài Chính hoặc Kinh Doanh: Bằng thạc sĩ (MBA hoặc MSc về Tài Chính) có thể cung cấp kiến thức nâng cao và kỹ năng chuyên sâu trong quản lý tài chính và phân tích, đồng thời mở rộng cơ hội nghề nghiệp.
• Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA):  MBA với chuyên ngành tài chính hoặc quản lý có thể giúp bạn phát triển kỹ năng lãnh đạo và quản lý, cùng với kiến thức tài chính chuyên sâu.

Chứng Chỉ Chuyên Môn để làm FP&A

1. CFA (Chartered Financial Analyst) – Chứng chỉ phân tích đầu tư tài chính

• Chứng chỉ CFA là thước đo năng lực chuyên môn tin cậy dành cho các chuyên gia phân tích đầu tư tài chính, được đánh giá cao bởi các ngân hàng, quỹ đầu tư, công ty chứng khoán và các tập đoàn đa quốc gia. Tạp chí Financial Times đã nhận định: Trong vô số những bằng cấp về tài chính trên khắp thế giới, chứng chỉ Chuyên Gia Phân Tích Đầu Tư Tài Chính CFA (The Chartered Financial Analyst) đã trở thành tiêu chuẩn vàng.
• Nếu bạn không đủ thời gian để hoàn tất toàn bộ chương trình CFA, việc hoàn thành các cấp độ đầu tiên hoặc thứ hai cũng có thể cung cấp một nền tảng vững chắc trong phân tích tài chính

2. CMA (Certified Management Accountant) – Chứng chỉ Kế toán Quản trị Hoa Kỳ

• Chứng chỉ CMA (Certified Management Accountant) được cấp bởi Hiệp Hội Kế Toán Quản Trị Hoa Kỳ IMA (Institute of Management Accountants) là một tổ chức nghề nghiệp danh tiếng toàn cầu được thành lập năm 1919 với hơn 140.000 hội viên sinh hoạt tại 300 chi hội được công nhận tại hơn 150 quốc gia.
• CMA chứng nhận kỹ năng trong quản lý tài chính và kế toán quản trị, giúp bạn phát triển khả năng lập kế hoạch và phân tích tài chính.

3. FPAC (Financial Planning & Analysis Certification) – Chứng chỉ Lập kế hoạch và Phân tích tài chính

• Nội dung của chương trình FPAC bao gồm các kiến thức và kỹ năng liên quan đến phân tích tài chính, quản lý hiệu quả tài chính, lập kế hoạch ngân sách, dự báo tài chính và kỹ thuật xây dựng các mô hình tài chính. Chứng chỉ FPAC đã góp phần quan trọng trong việc định hình và chuyên nghiệp hóa chức năng FP&A trong doanh nghiệp, cung cấp kiến thức, kỹ năng và sự đánh giá cần thiết để các chuyên gia trong lĩnh vực này thành công trong vai trò của họ. Chứng chỉ FPAC cung cấp sự công nhận về việc am hiểu những kỹ năng cần thiết để quản lý ngân sách, phân tích tài chính và lập kế hoạch tài chính trong các tổ chức.
• Chứng chỉ Lập kế hoạch và Phân tích Tài chính (FPAC – Financial Planning and Analysis Certification) được cấp bởi Hiệp Hội Chuyên gia Tài chính Hoa Kỳ AFP (Association for Financial Professionals) là chứng nhận uy tín về năng lực và kỹ năng của các chuyên gia trong lĩnh vực lập kế hoạch và phân tích tài chính.

Kỹ Năng và Kinh Nghiệm Thực Tế trong công việc FP&A

• Kinh Nghiệm Thực Tế: Kinh nghiệm làm việc trong các lĩnh vực tài chính, kế toán, hoặc phân tích dữ liệu là rất quan trọng. Việc làm thực tế giúp bạn áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế và phát triển kỹ năng phân tích và lập kế hoạch.
• Kỹ Năng Công Nghệ: Kỹ năng sử dụng các công cụ tài chính và phân tích dữ liệu như Excel, Power BI, hoặc các hệ thống ERP cũng rất quan trọng trong công việc FP&A.

Dù bằng cấp và chứng chỉ có thể hỗ trợ bạn trong việc phát triển sự nghiệp, việc phát triển kỹ năng thực tế, xây dựng mối quan hệ chuyên môn và liên tục học hỏi là yếu tố quan trọng để thành công trong lĩnh vực FP&A.