Phân biệt CFO và CEO: Vai trò, quyền hạn và mối quan hệ trong doanh nghiệp hiện đại

Trong cấu trúc lãnh đạo doanh nghiệp, CEO và CFO là hai vị trí tối quan trọng – một người chèo lái toàn bộ con thuyền doanh nghiệp, người còn lại kiểm soát mọi vấn đề tài chính. Tuy nhiên, không ít người vẫn nhầm lẫn giữa hai chức danh này. Vậy phân biệt CFO và CEO như thế nào? Ai có quyền cao hơn? Hai vị trí này phối hợp ra sao để giúp doanh nghiệp phát triển bền vững? Bài viết dưới đây sẽ làm rõ.

1. CFO và CEO khác nhau như thế nào trong vai trò và trách nhiệm?

CEO (Chief Executive Officer) – Giám đốc điều hành – là người có quyền lực cao nhất trong hệ thống điều hành doanh nghiệp. CEO chịu trách nhiệm thiết lập tầm nhìn chiến lược, đưa ra các quyết định cấp cao về định hướng phát triển, cấu trúc tổ chức và văn hóa doanh nghiệp. Mọi bộ phận trong doanh nghiệp đều hoạt động dưới sự chỉ đạo của CEO.

Ngược lại, CFO (Chief Financial Officer) – Giám đốc tài chính – là người đứng đầu bộ phận tài chính, chịu trách nhiệm về quản lý dòng tiền, lập kế hoạch tài chính, kiểm soát chi phí, và quản trị rủi ro. CFO là người tư vấn tài chính cho CEO, giúp CEO đưa ra quyết định chiến lược dựa trên cơ sở số liệu và phân tích tài chính.

2. Ai có quyền cao hơn: CEO hay CFO?

Trong mô hình tổ chức truyền thống, CEO có quyền cao hơn CFO. CFO thường là một trong những thành viên ban điều hành và báo cáo trực tiếp cho CEO.

Tuy nhiên, quyền lực của CFO đang ngày càng mở rộng, đặc biệt trong các doanh nghiệp niêm yết hoặc tập đoàn lớn. CFO không chỉ quản lý tài chính mà còn tham gia vào chiến lược phát triển, M&A, báo cáo ESG, và có tiếng nói trước hội đồng quản trị và cổ đông.

Dù vậy, CEO vẫn là người chịu trách nhiệm cuối cùng và có quyền quyết định cao nhất trong tổ chức – bao gồm cả việc phê duyệt các đề xuất tài chính từ CFO.

3. CEO và CFO: Sự phối hợp ra sao để doanh nghiệp phát triển?

Sự phối hợp hiệu quả giữa CEO và CFO chính là chìa khóa để doanh nghiệp phát triển bền vững và linh hoạt trong thời đại biến động:

• CEO định hướng, CFO đảm bảo nguồn lực: CEO đề ra tầm nhìn, chiến lược; CFO đánh giá khả năng tài chính và đề xuất giải pháp thực hiện.
• Phản biện – đồng hành: CFO cần có khả năng phản biện chiến lược của CEO bằng lập luận số liệu, trong khi CEO cần trân trọng vai trò phản biện đó.
• Cùng trình bày với nhà đầu tư: Cả hai đều tham gia xây dựng niềm tin với cổ đông, báo chí, và đối tác.

4. Trường hợp CFO trở thành CEO: Khả thi không?

CFO trở thành CEO không chỉ khả thi mà đang là xu hướng rõ rệt. Theo báo cáo của Financial Times, 

• Khoảng 8–15% CEO trong các công ty lớn như FTSE 100 từng là CFO trước đó.
• Tỉ lệ CFO lên làm CEO tại các công ty thuộc FTSE 100 đã tăng rõ rệt: hiện khoảng 1/3, so với 21 % năm 2019

Nguyên nhân đằng sau xu hướng này:

• CFO ngày nay đảm nhiệm nhiều vai trò chiến lược ngoài tài chính: hoạch định, M&A, ESG, phân tích dữ liệu.
• Hội đồng quản trị ưu tiên “người an toàn” có năng lực kiểm soát rủi ro trong bối cảnh bất ổn kinh tế – chính trị .

Ưu thế của CFO khi lên làm CEO:

• Am hiểu tài chính, quản trị rủi ro
• Được hội đồng quản trị tin tưởng.
• Có kinh nghiệm phân tích chiến lược đầu tư và vận hành.

Tuy nhiên, rào cản lớn là kỹ năng lãnh đạo rộng và khả năng xây dựng mối quan hệ ngoài lĩnh vực tài chính.

Nếu bạn đang có định hướng phát triển nghề nghiệp lên cấp độ CFO hoặc xa hơn là CEO, có thể tham khảo Chương trình đào tạo CFO CERTIFICATION PROGRAM do Smart Train phối hợp cùng Viện Kế toán Công chứng Singapore (ISCA) tổ chức. Chương trình gồm 86 giờ học với hình thức kết hợp trực tiếp và e-learning, tích hợp cả Study Tour 3 ngày tại Singapore – giúp học viên trải nghiệm thực tế môi trường tài chính tại một trong những trung tâm tài chính hàng đầu châu Á.

Kết Luận

Việc phân biệt CFO và CEO không chỉ giúp hiểu rõ cơ cấu doanh nghiệp, mà còn phản ánh sự chuyên nghiệp trong quản trị hiện đại. Một CEO thành công không thể thiếu một CFO giỏi – và ngược lại. Khi phối hợp ăn ý, họ tạo ra giá trị vượt bậc cho doanh nghiệp. Nếu bạn đang tìm kiếm một bước tiến vững chắc trên hành trình trở thành nhà quản trị tài chính chiến lược, hãy tìm hiểu thêm về chương trình CFO CERTIFICATION PROGRAM của Smart Train & ISCA .Smart Train Academy có 16 năm kinh nghiệm, được ủy quyền đào tạo chính thức các chứng chỉ nghề nghiệp quốc tế về Kế toán – Kiểm toán – Tài chính như ACCA, CMA, CFA, CIA, CTP, FPAC, CFO và IFRS. Nhấn nút phía dưới để nhận tư vấn